فضیلت سیادت، و لزوم ندیدن آن از خود

اینکه من سیّد هستم و او عامّ است، این فضیلتی است که خدا به من داده و به آن بنده‌خدائی که عامّ است نداده است. درست است این فضیلتی است که خدا کسی را سیّد و از أولاد حضرت رسول صلّی‌الله علیه‌وآله‌وسلّم قرار داده و دیگری را چنین قرار نداده است، فضیلتی است که برابری با چیزی هم نمی‌کند!

مرحوم علاّمه والد رضوان‌الله‌تعالی‌علیه می‌فرمودند: اگر تمام دنیا و مافیها را به من بدهند و بگویند: آقا! این سیادتت را به جای آنها به ما بده! و اگر تمام دنیا را در یک کفه ترازو و این سیادت را در کفه دیگر قرار دهند و بگویند: حاضری این را با آن عوض کنی؟ می‌گویم: حاضر نیستم!

سیادت فضیلت است ولی تمام کلام در اینجاست که آن شخص که سیّد است نباید به‌واسطه سیادت و انتسابی که به رسول الله صلّی‌الله علیه‌وآله‌وسلّم دارد فضیلتی برای خود نسبت به دیگری ببیند! اگر دید، غلط است! مگر ما این سیادت را از کیسه خودمان آوردیم که فکر کنیم من از او بالاتر هستم؟! خدا خواسته این آقا را سیّد و آن آقا را شیخ قرار دهد.

در عالم توحید بین سیّد و غیرسیّد هیچ مزیّتی نیست و این دید غلط است که من به‌واسطه سیادت برای خودم فضیلتی قائل باشم و برای طرف دیگر قائل نشوم. گرچه این سیادت یک موهبت و برتری و فضیلتی است که انسان از نسل رسول اکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم باشد و کسی‌که این موهبت را دارد بهره‌اش هم در راه خدا بیشتر است، ولی نباید آن را از خود ببیند.

مرحوم قاضی رضوان‌الله‌تعالی‌علیه می‌فرمودند: «أکثر افرادی‌که در راه خدا می‌آیند و عشق خدا برایشان طلوع می‌کند، سادات هستند.» پس این فضیلتی بزرگ است و البتّه همان‌طور که بهره‌شان دو برابر است، اگر معصیت خدا کنند دو برابر هم چوب می‌خورند.

یَنِسَآءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ النِّسَآءِ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ. [۱] ای زنان پیغمبر! شما مثل سائر زنها نیستید اگر تقوای إلهی پیشه کنید.»

یَنِسَآءَ النَّبِیِّ مَن یَأْتِ مِنکُنَّ بِفَحِشَةٍ مُبَیِّنَةٍ یُضَعَفْ لَهَا الْعَذَابُ ضِعْفَیْنِ وَ کَانَ ذَلِکَ عَلَی اللَهِ یَسِیرًا * وَ مَن یَقْنُتْ مِنکُنَّ لِلَّهِ

وَ رَسُولِهِ وَ تَعْمَلْ صَلِحًا نُؤْتِهَآ أَجْرَهَا مَرَّتَیْنِ وَ أَعْتَدْنَا لَهَا رِزْقًا کَرِیمًا. [۲]

«ای زنان پیغمبر! اگر کسی از شما عمل قبیح ومعصیت کبیره آشکاری مرتکب شود عذاب او دو برابر می‌شود و این امر بر خداوند سهل و آسان است (و اینکه شما زوجه حضرت رسول اکرم هستید از اینکه شما را مجازات نماید مانع نمی‌شود.) و هرکس از شما در مقام خضوع و طاعت در برابر خدا و رسول خدا برآید و عمل صالح انجام دهد اجرش را دو برابر به او عطا می‌کنیم و برای او اجر و پاداش گرامی و ارزشمندی ساخته‌ایم.»

مرحوم حاج هادی ابهری رحمة‌الله‌علیه بی‌سواد بود أمّا نور ایمان در قلبش طلوع کرده بود. می‌فرمود: سادات چهل قدم از ما عامها جلو هستند و به همین مقدار که جلو هستند پشت‌بامشان بزرگ‌تر است (هرکه بامش بیش برفش بیشتر) و به همان مقدار هم اگر خطا کنند محکم‌تر چوب می‌خورند!

علی أیّ حالٍ إن‌شاءالله خدا به ما توفیق دهد که جلال خدا سراغ ما نیاید! خدا با جمالش با ما رفتار کند و معصیتش را انجام ندهیم.

کلام در این‌است‌که سیادت گرچه در متن واقع فضیلتی است، أمّا اینکه انسان فضیلتی برای خود ببیند که من سیّد هستم و او شیخ است، این دید اشتباه است! نباید ببیند، هیچ فضیلتی را نباید ببیند!

اینکه من تقوایم بیشتر است، او تقوایش کم است، پس من از او بالاترم؛ این غلط است!

پانویس

۱. صدر آیه ۳۲، از سوره ۳۳: الأحزاب.

۲. آیه ۳۰ و ۳۱، از سوره ۳۳: الأحزاب.

مطالب جدید